آشنایی با عملکردهای عمده اگزوز و اجزای تشکیل دهنده آن، ﺍِﮔﺰﻭﺯ (Exhaust system) ﻗﻄﻌﻪﺍﯼ ﺩﺭ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﻭﺳﺎﯾﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻭﺩ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻭﺍﮐﻨﺶ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﯿﻠﻨﺪﺭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻣﯽﺩﻫﺪ. ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻋﻤﺪﻩ ﮐﺎﺭ ﺍﮔﺰﻭﺯ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻭﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯼ ﺍﮔﺰﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻭﻇﺎﯾﻒ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺳﻪ عملکرد ﻋﻤﺪﻩ ﺍﮔﺰﻭﺯ:
۱-ﮐﺎﻫﺶ ﺁﻻﯾﻨﺪﮔﯽ
۲- ﮐﺎﻫﺶ ﺻﺪﺍ
۳- ﮐﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎ
ﺍﮔﺰﻭﺯﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﺗﺼﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮﺭ، ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻭ ﺍﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺎﻥ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺴﺖ ﺑه ﺪﻟﯿﻞ ﻧﯿﺎﺯ ﺑﻪ ﺩﻣﺎﯼ ۸۰۰ ﺩﺭﺟﻪﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮﺍﺩ ﺩﺭ قسمت ﺍﻭﻝ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩﻭ ﺑﺨﺶﻫﺎﯼ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﮐﺎﻫﺶ ﺩﻣﺎ ﻭ ﺻﺪﺍ ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ؛ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺮﻭﺝ ﮔﺎﺯﻫﺎﯼ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺳﻮﺯﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰﺍﯾﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻮﺗﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﮔﺰﻭﺯﻫﺎیی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺒﻮﺭ ﮔﺎﺯﻫﺎﯼ ﺧﺮﻭﺟﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. کاتالیست اگر خراب باشد نفس موتور را می گیرد و موتور ریپ می زند .ایراد اگزوز صدای فره و پرت و پرت اضافی از موتور و باعث ایجاد صدای اضافی در خودرو می شود.
اجزای تشکیل دهنده سیستم اگزوز خوردو:
۱- منیفولد خروجی دود
۲- لوله های رابط
۳- لوله اگزوز
۴- انباره صدا خفه کن
۵- لوله پخش کننده دود
منیفولد خروجی دود
منیفولد خروجی دود در انواع مختلفی موجود می باشد، که به طور مثال در یک موتور ردیفی در کناره موتور و یا در موتورهای Vشکل در دو طرف موتور قرار می گیرد و موظف است دودهای خروجی را از مجاری موجود در سرسیلندر گرفته و به لوله اگزوز انتقال دهد.
لوله های رابط اگزوز :
این لوله ها رابط بین منیفولد دود, انباره و سر اگزوز است و از نظر طراحی دارای یک سری استاندارها می باشند که با توجه به جنس, طول و شعاع قوس ها و از همه مهم تر قطر اسمی لوله تاثیر بسزایی در کاهش فشار منفی دارد.
انباره اگزوز (صدا خفه کن) :
انباره اگزوز وظیفه کاستن سرعت گازهای خروجی و بی صدا کردن آن ها برعهده دارد. هر انباره با توجه به جنس و ابعادش تُن صدای مخصوص به خود را دارد. سیستم تخلیه یکی از مهم ترین قسمت های موتور می باشد که در تقویت موتور نیز نقش بسزایی دارد, لذا به علت ارزان بودن قطعات حرف ها و نظرات بسیاری را به همراه دارد که بعضاً اشتباه می باشد.
گازهای خروجی:
بعد از سوختن هوا و بنزین مقداری از هیدروکربن نسوخته, منواکسید کربن, دی اکسید کربن و فسفر با فشار بسیار زیاد پیستون از محفظه احتراق خارج شده و وارد منیفولد یا هدرز می شود. گرمای این گازها به قدری زیاد است که با حرارت کوره ذوب فلزات برابری می کند.
برای خروج گازها نیاز به لوله های جداگانه نمی باشد. برای مثال برای موتور چهار سیلندر چهار عدد لوله جداگانه تعبیه نمی شود, بلکه یک لوله که با محاسبات دقیق انتخاب می گردد و تا انتهای مسیر را برای گازهای خروجی پوشش می دهد.
منیفولد دود وظیفه دارد, محصولی که در محفظه احتراق و از سوپاپ های خروجی گرفته به لوله اگزوز انتقال دهد.گاهی برای بی صدا کردن دودها از دو صدا خفه کن استفاده می شود. این طرح در موتورهای پرقدرت ضروری است. طراحی صدا خفه کن از نظر شکل و محفظه در حذف فشار منفی و صداهای ناهنجار تاثیر منفی دارد.
